De oprichting
Na een geslaagd initiatief van Jan Reinstra, Wiebren Dijkstra en Jan Hettinga, wat inhield dat zij na de bevrijding door de Canadezen in 1945 een concours hippique organiseerden, volgde al snel, om precies te zijn, op 27 maart 1946 een eigen vereniging. Bestuursleden van het eerste uur: Klaas Weremeus Buning (voorzitter), Otte Veninga (secretaris), Jan Reinstra (penningmeester), Sipke Breimer, Eelse Pries, Freark Drayer en Yke Boersma beleggen op 24 april 1946 de eerste ledenbijeenkomst en verzamelen direct al 30 leden met een inleg van 3 gulden. De vereniging krijgt een reglement en wordt “Paardensportvereniging Koudum en Omstreken” genoemd. Later wordt deze naam gewijzigd in “Paardensportvereniging de Zuidwesthoek”, wat uiteindelijk beter zou passen. In de volksmond wordt ‘concours Rijs’ ook veel genoemd.
Al vele jaren eerder werd er ook al in wedstrijdverband gestreden tussen, voornamelijk plaatselijke paardenbezitters, echter toen werd dat nog niet in officieel verenigingsverband georganiseerd.
Locatie
In de eerste jaren van het concours werd er altijd gereden op het land van Roelof Venema aan de Dammenseweg in Koudum. In 1956 verhuisd men naar een andere locatie in Koudum. Dit sportveld, beter bekend als de Sândobbe, leent zich uitstekend voor het concours met de hoge wanden van de dobbe als natuurlijke tribune. In 1964 volgt een kanteling in het hele evenement. Er wordt gemikt op meer belangstelling als wordt uitgeweken naar het, over meer aantrekkingskracht beschikkende Rijs. Inne Schotanus biedt zijn landerijen aan de Oude Balksterweg aan. De Sândobbe wordt vaarwel gezegd. In de loop der jaren is het concoursterrein opgegaan in een camping waardoor in 1970 opnieuw een andere locatie wordt gevonden. Deze keer biedt de familie Berger uikomst. In het ‘centrum’ van Rijs wordt nu de nieuwe locatie aangeboden. Wegens de slechte conditie van het land kon in 1987 geen concours gehouden worden bij Berger maar is uitgeweken naar hogere percelen van Bokke Lanting en diens buurman Bouke Yntema. In 1988 opnieuw grote veranderingen wat locatie betreft. Douwe en Riet Berger gaan naar Texas en Eelco schuift een boerderij. Gerrit de Groot wordt de nieuwe eigenaar, maar wil liever maisbouw op het concoursterrein. Echter hij biedt de vereniging een andere locatie aan de Hegeburgsterweg aan. Het terrein is ideaal gelegen naast het Rijsterbos met een panoramisch uitzicht op Mirns, het IJsselmeer en bij noordenwind Enkhuizen. Het bestuur besluit het aanbod aan te nemen. In die zeventien jaar bij de Groot floreerde de vereniging op het ietwat glooiende terrein. In 2005 opnieuw een grote wijziging. Men verhuisde naar Harich. Aan de Wyldemerk 1, naar Manege Gaasterland kon Paardensportvereniging De Zuidwesthoek veel beter gebruik maken van diverse faciliteiten. De rijders kregen een prachtig egaal wedstrijdveld en de genodigden een prima overdekt plekje op het terras!
Bijzonderheden
In 1959 treft de vereniging een bijzonder triest incident. Doekele van de Laan, rijder van de succesvolle merrie Eke van Thijs Maat uit Rohel, wordt plotseling door de dood overvallen en sterft als het ware ‘in het harnas’. De Friezenrijders op het concours staken de wedstrijd voor de dag. Heugelijke feiten zijn er uiteraard ook. Zo mocht het concours in 1961 haar eerste kampioenschap uitschrijven. Dit werd de ereklasse voor de Friese tuigpaarden en werd gewonnen door Lysbeth van Gert Folkertsma uit Koudum en werd gereden door Freark Drayer. Het concours kende (en kent nog steeds) door de jaren heen een aantal vaste rijders welke elk jaar trouw het concours aandeden. Het bestuur was (en is nog steeds) daar erg content mee. Financieel gezien heeft de vereniging al heel wat meegemaakt. Het blijft natuurlijk elk jaar een hele opgave om voldoende finaniciele middelen bij elkaar te krijgen om een dergelijk evenement op poten te zetten en houden. Het concours heeft hele magere jaren gekend, met name eind jaren ’40. Doch de besturen door de jaren hebben steeds weer nieuwe mogelijkheden gevonden en goede relaties uitgebouwd waardoor het hedentendage nog steeds mogelijk is om de paardensport in de Zuidwesthoek te behouden.
In 2005, tijdens het 60-jarig bestaan van de vereniging is een bijzonder fraai jubileumboekje gemaakt door dierenarts en oud-bestuurslid Sietse Piersma (1929-2011). Bovengenoemde feiten of zinssneden komen uit dit jubileumboekje. Er zijn nog enkele exemplaren over en te bestellen bij het bestuur van de vereniging of u stuurt een email naar: secretaris@ch-rijs.nl. De kosten voor het boekje zijn € 10,00.
